21.01.2012

İstifa eden EMEKLİ olabilir mi?

Sadettin Orhan, "Askerler için Sosyal Güvenlik Rehberi"nde ‘İstifa ettikten sonra emekli olunabilinir mi? sorusunu cevaplandırıyor…

Fiili hizmet olarak 10 yılını dolduran TSK personeli, istifa ettikten sonra isteğe bağlı iştirakçi olarak SGK ’ya kesenek ödeyebilir. Bu şekilde 25 yıllık iştirakçilik süresini dolduran kişi, Emekli Sandığı şartlarında emekli olur.

Askerlik mesleği şüphesiz meşakkatli bir meslek.

Gerek mesleğin zorluğundan gerekse özel sebeplerle kimi askeri personel TSK‘dan emekliliğe hak kazanmadan ayrılabiliyor. Bu gibi durumlardan emekliliğe hak kazanabilmek için nasıl bir yol izlenmesi gerektiğine dair asker okurlarımdan çok sayıda soru alıyorum.

2008/Ekim ayından önce göreve başlayan askeri personel, sosyal güvenlik bakımından 5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanunu’na tabi. Bu kanunun askerler için, yeni Sosyal Güvenlik Kanunu’na (5510 Sayılı K.) göre pek çok yönden avantaj sağladığını dizimizin önceki bölümlerinde paylaşmıştık. En önemli avantaj ise yüzde 30 daha yüksek emekli aylığıdır. İşte TSK‘dan istifa eden askerler için en önemli konu, eski kanundan kaynaklanan avantajları kaybetmeden emekli olmaktır.

İsteğe bağlı iştirakçilik avantaj sağlar

Emekli Sandığı Kanunu kapsamında emekli olabilmek için istifa eden askerlerin izleyecekleri birinci yöntem, isteğe bağlı iştirakçi olmaktır. Buna göre fiili hizmet olarak 10 yılını dolduran TSK personeli, istifa ettikten sonra isteğe bağlı iştirakçi olarak SGK‘ya kesenek ödeyebilir. Bu şekilde 25 yıllık iştirakçilik süresini dolduran kişi, Emekli Sandığı şartlarında emekli olmuş olur. Emekli aylığı bağlandığı tarihte, TSK‘da görev yaptığı süreye ait ikramiyesini de almaya hak kazanır.
Diğer taraftan 25 yılı doldurmaya 3,5 yıldan az süresi kalmışken istifa eden askerler, isteğe bağlı iştirakçi olmaksızın, SSK veya Bağ-Kur kapsamında 25 yılı tamamlayabilirler. Bu durumda, fiilen prim ödenen son 7 yılın yarıdan fazlası iştirakçi olarak geçirildiğinden, yine Emekli Sandığı iştirakçisi olarak emekli olabilirler. Fakat emekli ikramiyelerini alamazlar. Zira emeklilik öncesi son defa prim/kesenek ödenen statü memuriyet dışında SSK veya Bağ-Kur ise bu kişilere ikramiye ödenmiyor.

Yıpranma yaştan düşülmüyor ama…

Soru: Sadettin Bey, TSK‘da astsubay olarak yaklaşık 16 yıl hizmetim var. Buna göre 4 yıl kadar da yıpranma payım bulunuyor. Ben şu an SSK kapsamında çalışıyorum. Bir yazınızda, askerlerin yıpranma sürelerinin SSK’da emeklilik yaşından düşülmediğini yazmıştınız. Bu durum düzeltildi mi yoksa hâlâ aynı sorun devam ediyor mu? İbrahim D.
Cevap: Değerli okurum aynı durum devam ediyor. TSK personeli olarak kazanmış olduğunuz 4 yıllık yıpranma süreniz, SSK’da prim gün sayınıza ve sigortalılık sürenize eklenecek ancak emeklilik yaşınızdan düşülmeyecektir. Bu konuda yargıya intikal etmiş davalar bulunmakla birlikte, henüz Yargıtay aşamasında kesinleşmiş bir dava bulunmuyor.

Askerler için GSS nasıl uygulanıyor?

Türkiye, Genel Sağlık Sigortası’yla (GSS) ilk defa 2008 yılında tanıştı. Yasanın büyük bölümü 2008 yılında yürürlüğe girmekle birlikte, kamu çalışanları, askerler ve yeşil kartlıların GSS kapsamına alınması zamana yayıldı. Buna göre 15 Ocak 2010 tarihinde memurlar GSS’li oldular. Ancak TSK personelinin GSS kapsamına alınması 15 Ekim 2010’da gerçekleşti. Böylece askeri personel de tamamıyla GSS hükümlerine tabi hale geldi.

Asker için sevk zinciri var

Şu an genel olarak vatandaşlar için sevk zinciri uygulanmıyor. Ancak 211 sayılı TSK İç Hizmet Kanunu kapsamındaki askeri ve sivil personelin, başvurularını mesai saatlerinde öncelikle TSK sağlık ünitelerine yapmaları gerekiyor. Mesai saatleri dışında ise doğrudan istedikleri sağlık kuruluşuna başvurabiliyorlar.
TSK sağlık birimlerinin dışındaki sağlık kuruluşlarına başvuran personelin, GSS’li bütün vatandaşlar gibi katılım payı ve ilave ücret ödemeleri gerekiyor. Ancak;
· Acil hallerde,
· Yoğun bakım hizmetlerinde,
· Yanık tedavisi hizmetlerinde,
· Kanser tedavisi (radyoterapi, kemoterapi, radyo izotop tedavileri),
· Yenidoğana verilen sağlık hizmetlerinde,
· Organ, doku ve kök hücre nakillerinde,
· Doğumsal anomaliler için yapılan cerrahi işlemlerde,
· Diyaliz tedavilerinde ve
· Kardiyovasküler cerrahi işlemlerinde,
diğer vatandaşlarda olduğu gibi askerler de ilave ücret ödemiyorlar. Ayrıca normal sigortalılardan tahsil edilen 2, 8 ve 15 liralık katılım payları, askerî tatbikat ve manevralara katılan askerlerden tahsil edilmiyor.

SGK yönetmeliğe göre tespit eder

Soru: İyi günler Saadettin Bey. Ben 12.09.1989 yılında mesleğe başlamış hava astsubayım. 09.01.2012 tarihinde TSK‘dan görev yapamaz raporu aldım. Psikiyatri servisi, duygu durum bozukluğu teşhisi koydu. SGK malulen emeklilik derecesini neye göre belirliyor? M. K.
Cevap: Değerli okurum, askeri personelin malullük işlemleri, TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliği’ndeki hükümlere göre sonuçlandırılır. Sizin için "TSK’da görev yapabilir" veya "yapamaz" şeklindeki kararı, esas olarak TSK verecektir. SGK da bu kararı uygun bulduğunu belirtir ve malullük aylığınız bağlanır. Fakat kurumunuz, sizin durumunuza daha uygun geri bir hizmette görevlendirilmenize de karar verebilir.