EMEKLİ ASTSUBAYLAR TARİHİ KALYONU GÜNIŞIĞINA ÇIKARTACAK

http://www.2eylul.com.tr/gundem/15-yildir-onu-yapiyorlar-h39609.html 

1,5 YILDIR ONU YAPIYORLAR

Osmanlı mühendislerinin 1777’de inşa ettiği ve bir savaşta Rusların eline geçen ‘Peleng-i Bahri’ adlı kalyonun planları Peterburg’daki müzede bulundu. Eskişehir’de iki emekli astsubay tarihi kalyonun birebir maketini yapıp Osmanlı mühendisliğinin bu gözalıcı eserini günışığına çıkarmak için bir buçuk yıldır çalışıyor

Can HACIOĞLU
1777 yılında Osmanlı döneminde Sinop Tersanesi’nde başlayan inanılmaz yolculuk, Eskişehir’deki iki emekli astsubayın maket atölyesinde devam ediyor. Osmanlı Donanmasının en önemli kalyonlarından ‘Peleng-i Bahri’adlı kalyon 1777’de Sinop tersanesinde inşa edilmişti. Osmanlı donanmasının bu önemli kalyonu, Tendra savaşında Rusların eline geçtikten meçhule karışmıştı. Yıllar sonra en sonunda kalyon Saint Peterburg’daki bir müzede bulundu.

YÜKSEK LİSANS ÖĞRENCİSİ BULDU
1790 yılında Osmanlı ile Rusya arasında yapılan Tendra savaşında Rusların eline geçen kalyona Ruslar ‘ Ioann Predtecha’ adını verirler. Başka bir örneği o dönemde bulunmayan bu Osmanlı kalyonu yeni adıyla, 10 yıl Rus donanmasına hizmet eder. Bu arada Rus donanmasının mimar ve mühendisleri ele geçirdikleri Osmanlı kalyonunun detaylı planlarını çizerler. Rus müzelerinde Osmanlı donanmasının izini süren İstanbul Üniversitesinde ‘Osmanlı Donanması’ konusunda yüksek lisans yapan Emir Yener Saint Petersburg’daki bir müzede ‘Peleng-i Bahri’ isimli kalyonun çizimlerine ulaşır.

BİR BUÇUK YILDIR UĞRAŞIYORLAR
Yüksek Lisans öğrencisi tarafından Osmanlı kalyonunun planları Eskişehirli emekli astsubaylar 50 yaşındaki Ersin Derebek ile 49 yaşındaki Ercan Bilir’e ulaştırılır. İki emekli astsubay Eskişehir’de bir buçuk yıldır ‘Peleng-i Bahri’nin birebir maketini yapmaya çalışıyor. Kalyonun 10 bin paçadan oluşan 1/48 ölçülerindeki maketinin 7 ay sonra tamamlanması planlanıyor.

HER AYRINTIYA UYUYORUZ
Ersin Derebek ile Ercan Bilir Eskişehir’de birlikte uzun yıllardır maket ve müzik aletleri üretiyor. İki emekli astsubay İstanbul’daki öğrencinin kendilerini internet üzerinden bulduğunu belirterek, “Öğrenci bir araştırma yapmış. Rusya’da ortaya çıkan planları bizim değerlendirebileceğimizi düşünmüş. Biz de heyecanla maketi yapıyoruz. Planlardaki her ayrıntıya uyuyoruz.
Geçimimizi sağlamamız için müzik aletleri yaptığımızdan, makete az zaman ayırıyoruz. Bu yüzden maketin bitimi biraz uzadı. 7 ay içinde bitireceğiz” dedi. 

Modern özellikler o zaman kullanılmış

Kendi maddi güçleri ile maketi yaptıklarını belirten Derebek, “Kalyonun birçok özelliği var. Omurgası iç bükey. O dönemde hiçbir kalyonda böyle bir durum yok. Güverteli gemide merdivenler var. Başka kalyonlarda merdivenler yerine ipler kullanılıyor. Bugünkü modern gemilerde olan birçok özellik o zaman Sinop’ta tersanede yapılan kalyonda Osmanlılar tarafından kullanılmış. 50 metre uzunluğunda 16 metre genişliğindeki bu kalyona hayat vermek bizi mutlu ediyor. 

Atalarımızın mirasını ortaya çıkardığımız için de çok mutluyuz. Bu mirasın ülkemizde iyi bir müze de ya da kuruluşta sergilenmesini istiyoruz” dedi.  

Rus müzeleri araştırılmalı
Dünyada maket ustalığının önem taşıdığını belirten Bilir de, “Ülkemizde gemi maketçiliği oldukça amatörce yapılıyor. İşin kolayına kaçılıyor. Detaylar ortaya çıkarılmıyor. Mesela bu  kalyonda zindanı bile yaptık. Mesela o zaman gemilerde bulunmayan tuvalet bu Osmanlı kalyonunda varmış. Onu da yapacağız. 10 bin parçanın büyük kısmını büyüteç altında yapıyoruz. Maketçilik konusunda üniversite düzeyinde eğitim verilmelidir diye düşünüyoruz” diye konuştu.